Кулун тутар 3 күнэ — Аан дойду суруйааччылары күнэ. Бүгүн Платон Алексеевич Ойуунускай аатынан литэрэтииринэй музейга саха норуодунай суруйааччытын Николай Алексеевич Лугиновы кытта көрсүһүүнү тэрийдэ. “Кини айымньылара — саха норуотун духуобунай баайа” диэтэхпинэ сыыспатым буолуо дии саныыбын.
Тэрээһин сарсыарда 10 чаастан саҕаланна. Этиллибит кэмҥэ бары куйаар ситимин туһанан, бэйэ-бэйэбититтэн төһө да ыраах буолларбыт көрүстүбүт. Бастакы куурус оҕолоругар маннык интэриэһинэй тэрээһиннэргэ кыттыһарбыт, кэнники олохпутугар туһалаах, өйдүү-саныы сылдьарбытыгар даҕаны үчүгэй буолуо. Николай Лугиновы кытары биһиги группа оҕолоро олохпутугар куйаар да нөҥүө буолтун иһин иккис көрсүһүүбүт буолар. Кини ол көрсүһүүлэргэ бэйэтин хайҕанарын, үрдүктүк туттарын көрбөтөхпүт. Николай Алексеевич сахалыы сайаҕас иитилээҕэ, көнө майгыта-сигилитэ кини туттарыттан-хаптарыттан, саҥарарыттан, кыра оҕолуу мичээрдиириттэн өтө көстө сылдьар. Тэрээһини Анна Ивановна Гоголева нуучча тылынан үрдүк таһымнаахтык иилээн-саҕалаан ыытта. Бу күн кыттыыны ыллылар Саха сирин суруйааччылара уонна суруналыыстара. Николай Алексеевич ыйытыыларга ис иһиттэн иэйэн туран эппиэттиир. Ол курдук, саҥа суруйарга холоно сылдьар дьоҥҥо, биһиэхэ, олус сөптөөх сүбэлэри биэрдэ. Суруйар киһи суола ыарахан, кини үлэтэ хара үлэ диир. Суруйууҥ аан бастаан саҕалыыргар олус ыарахан буолуо, ол эрэн кыра хардыынан кимэн ис, оччоҕуна сыыйа – баайа киириэҥ диэн тылларын сөбүлүү иһиттим. Айымньыгыттан тахсыма диэн тыллар өйбөр хатаннылар, суруйа сылдьар кэмҥэр бэйэҥ айбыт дойдугар олор. Үйэлээх айымньы хас да сыл суруллар уонна тупсарыллар эбит. Сатаммата диэн лииспитин кый элээрдэрбит бүгүҥҥү көрсүһүүттэн уларыйар ини дии санаатым. Николай Алексеевич билиҥҥи көлүөнэни олус үчүгэй тылынан аҕынна. Кини эрэнэр эбээт, биһиги көлүөнэ ааҕар буолуубутугар уонна урукку көлүөнэ курдук сахалыы сайаҕас иитиилээхпит кини дууһатыгар чугаһын туһунан эттэ.
Биһиги группа олус үөрэбит саха норуодунай суруйааччытын кытары көрсүспүппүтүттэн. Хас биирдии көрсүһүү аайы Николай Алексеевич Лугинов саҥа өйү-санааны угар уонна суруйар баҕаны үөскэтэр. Бүгүҥҥү тэрээһин барыбыт сүрэхпитигэр хатанна. Махтал!
Инна Герасимова,
Литературнай айар үлэһит ЛТ-20 бөлөҕүн 1 кууруһун устудьуона,
М.К. Аммосов аатынан Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет
