Бэс ыйын 19 күнүгэр П.А. Ойуунускай аатынан Литературнай түмэлгэ Марха иккис нүөмэрдээх орто оскуолатын иһинэн үлэлиир “Кораблик детства” диэн бэртээхэй ааттаах сайыҥҥы оҕо лааҕырын алын сүһүөҕэр үөрэнэр нуучча оҕолоро убаастабыллаах иитээччилэрин кытары Ойуунускай төрөөбүт балаҕанын куопуйатын, дьиэ кэргэнин кытары олорбут мемориальнай дьиэтин итиэннэ суруйааччылар баай ис хоһоонноох экспозицияларын, быыстапкаларын көрөн сөхтүлэр, махтайдылар. Барыта 35 тоҕуоруһа мустан кэлбит оҕолору түмэл үлэһиттэрэ Яна Поскачина уонна Артем Осипов үөрэ-көтө, эҕэрдэлии көрүстүлэр. Кырачааннар түмэл аанын тэлэччи аһыахтарын иннинэ саха чулуу уола Былатыан Ойуунускай туһунан оҕоҕо уопсай, сүрүн өйдөбүл быһаарылынна. Буоларын курдук хас биирдии кэлбит ыалдьыкка мемориальнай дьиэҕэ улаханнык саҥарыллыбатын туһунан өйдөбүл умнуллубат. Оҕолор экскурсия кэмигэр Ойуунускай дьиэ кэргэнин кытары олорбут дьиэтин, туттубут малларын, үлэлээбит остуолун, араас кэмҥэ түспүт хаартыскаларын, бэл оҕотун хоһун, шкатулкатын олус интэриэһиргээн көрдүлэр уонна иһиттилэр. Холобура улуу киһи дьиэ кэргэнин, оҕолорун туһунан кэпсээни иһиттэхтэринэ кинилэр интэриэстэрэ өссө ордук улаатыахча дылы. Харса суох боппуруос биэрэллэр. Экскурсия кэннэ оҕолор асфальга сөбүлүүр остуоруйаларын дьоруойдарын уруһуйдаатылар. Оҕолор уруһуйу олус биһирииллэр. Таптыыр, сүгүрүйэр дьоруойдарын олус биэрэн туран таһаараллар. Онон, оҕо уруһуйтан дьоҕура өссө ордук күүһүрэр, сайдар.
Сайыҥҥы кылгас бириэмэҕэ сынньана, аралдьыйа кэлбит хас биирдии оҕолорго сүүрүүлээх-көтүүлээх квест-оонньуу анал сүрүн бырагыраама буолар. Тоҕо диэтэххэ оҕо экскурсия кэмигэр кэпсээччини үчүгэйдик, болҕойон хайаатар даҕаны истиэхтээх уонна саамай кылаабынайа экскурсовод оҕоҕо арыый кэпсэтии форматынан кэпсээнин ыыттаҕына оҕону турукка киллэрэр уонна хайа эрэ оҕо интэриэһин иилэ хабан ылыан сөп. Дьэ ол кэннэ оҕо түмэл экспозицияларынан сылдьан оонньоотоҕуна билиитэ, кругозора сайдара саарбаҕа суох. Оҕолор үс хамаандаҕа арахсан оонньоотулар. Саха классик суруйааччыларын айымньыларыттан быһа тардан аахтылар. Холобура “От күөхтэр” хамаанда оҕолоро кистэммит кэнбиэри ким хайа иннинэ тута була охсон Алампа кэрэ кыыска анаан суруйбут сахалыыттан нууччалыы тылбаастаммыт хоһоонун быһа тардыытын сиһилии аахтылар. Оонньууну ыытааччы бу хамаандаттан кэнбиэри ханнык улуу поэт малыттан ылбыттарын уонна ким хоһооно буоларын ыйытта. От күөхтэр ити аахпыт хоһооннорун ааптарын билбэтилэр эрээри тэрийээччи “саха литературатын төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ – поэт” диэн чэпчэтии биэрдэ. Оҕолор төһө даҕаны боппуруоһу ыарырҕаталлар тэрийээччи Алампа кэргэнин кытары түспүт хаартыскатыттан кэнбиэри ылбыттарын уонна хоһоону кини суруйбутун туһунан сиһилии быһааран биэрдэ. Уопсай түмүгү ыллахха “От күөх” хамаанда оҕолоро оонньуу усулуобуйатын тута өйдөөн уонна суруктаах кэнбиэри түргэнник була охсон олус үчүгэйдик киирсэн оонньообуттарын иһин бастакы миэстэҕэ тигистилэр уонна “чупа-чупс” диэн оҕолор саамай сөбүлээн эмэр кэмпиэттэрэ бэрилиннэ. Атыттары ыллахха “халлаан күөх” хамаандата – иккис, оттон “хара” хамаандата – үһүс миэстэ. Онон, хас биирдии хамаандаларга дьупулуом бэрилиннэ. Ону таһынан иитээччилэргэ Марина Викторовна Хазиахметоваҕа уонна Нина Валерьевна Корепановаҕа “Махтал сурук” бэрилиннэ. Түмэл кэрэ көстүүлээх миэстэтигэр уопсай хаартыскаҕа түһүү кэннэ оҕолор уонна иитээччилэр астынан-дуоһуйан, махтанан бардылар.
Артем Осипов
